Saigon, 6/5/2022
Em ở đây...
Đã xoá đi nhiều dòng về nỗi nhớ, về những tự-mình-thấy-vỡ tan.
Và đọc,
Những buổi sáng với cà phê, em đọc lại Tove Jansson trong khi chờ một cuốn sách khiến mình yêu mến khác xuất hiện. Khi đọc “Tháng Mười Một ở thung lũng Mumi” em lại nhớ đến cay sống mũi cái vị lẫn thanh âm mùa hè ở vịnh Phần Lan trong “Thân gửi mùa hạ” – với biển đảo, hẻm núi, mòng biển và cỏ cây và bão lớn, với Sophia và bà nội và dự cảm. Nỗi nhớ không biết hình dạng gì và không biết gọi tên ra sao. Hoặc rằng chỉ là nỗi nhớ về cảm-giác-của-mình-khi-đọc một cuốn sách mà mình yêu mến.
Sài Gòn – Một lần lang thang trên phố Sương Nguyệt Anh.
Em từng đọc một bài viết về Paris, rằng Paris là thành phố cô đơn. Giữa cái chộn rộn mùa hè với xoay mòng những tuyến metro, ta dễ thấy Paris hờ hững. Thành phố ấy khiến người ta rơi vào cô độc, nhưng không phải cô độc vì lẻ loi. Mà là một trạng thái thái khác, một nỗi cô đơn đủ đầy. Em biết lắm nỗi-cô-đơn-đủ-đầy-ấy – chính là khi mình được nép trong quán nhỏ một ngày mùa đông – là khi mình được đi bộ trên con phố êm một đêm mùa hè – là khi người đối diện mình là người mình để tâm nhưng giao tiếp thì ngắn ngủi hoặc chỉ lén nhìn.
Em đọc, thấy Paris có sông Siene chia làm hai nhánh chảy quanh nhà thờ Đức Bà. Thấy Paris có vườn Luxembourg. Thấy đại lộ. Thấy galerie yên ắng cửa kính trong suốt. Thấy quán cà phê ghế màu đỏ. Nhạc Jazz. Những hiệu sách nhỏ cũ xưa dọc bờ kênh. Và thấy, tình yêu, và thấy nắng, gió thênh thang. Và thấy, Paris lúc nửa khuya.Thế là nhớ, dù cho chưa đặt chân đến bao giờ. Như em từng thấy mình ở trên gác nhỏ trong một ngôi làng ở Peru và đêm, nhảy một vũ điệu Tây Ban Nha.
Em nghĩ đó là điều kỳ diệu của những cuốn sách, những tờ báo, những ghi chép và quan trọng là sự kỳ diệu của cảm nhận, cảm xúc, của dàn ý, của sáng tạo.
Em có ở đây một chậu hương thảo. Trước đó em gặp được người bán cây dễ thương. Người bán cây nhắn: “Hương thảo là cây thân gỗ nhưng rễ chùm mảnh như tóc, nên bạn hãy trồng cây trộn đất tươi xốp và thoáng khí bạn nghen”. Một cái cây cần chăm sóc kĩ cũng là một áp lực vui. Nhưng từng có người bạn tặng em chậu hương thảo, và cây không sống được bao lâu. Cũng có nguyên nhân mình chăm cây không đủ tốt trong cái chết của cây.
Em đọc đến một câu thơ tiếng Pháp – em không biết tiếng Pháp nên đã dịch qua google – “Les jours s’en vont, je demeure” – Ngày tháng trôi đi, tôi vẫn còn. Nghĩa là ngày tháng trôi đi, tôi vẫn còn đây hoặc ngày tháng trôi đi, tôi vẫn còn – nào buồn, nào yêu, nào cô đơn. Em thích ý nghĩa của câu thơ mà em nghĩ (về) đó.
Em vẫn đi bộ giữa mùa hè, của những sáng thơm hoa mai trắng, của những chập choạng tối nỗi nhớ và cô đơn ùa tới.
